Lệnh MTL là gì? Đây là loại lệnh đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện mua bán cổ phiếu. Để hiểu hơn về khái niệm lệnh MTL trong chứng khoán, ưu nhược điểm và cách phân loại loại lệnh này, hãy cùng Chứng khoán Nhất Việt (VFS) theo dõi thông tin chi tiết trong bài viết dưới đây!
1. Khái niệm lệnh MTL là gì?
Trong quá trình đầu tư, MTL là một trong những lệnh quen thuộc được nhiều nhà đầu tư áp dụng. Dưới đây là khái niệm lệnh MTL là gì và ví dụ cụ thể về loại lệnh này:
1.1. Định nghĩa lệnh MTL trong chứng khoán
Lệnh MTL, còn gọi là lệnh thị trường giới hạn (Market To Limit), là một loại lệnh dùng để mua hoặc bán cổ phiếu. Khi đặt lệnh này, bạn không cần chỉ định giá mua hoặc bán cụ thể. Thay vào đó, hệ thống sẽ tự động khớp lệnh ở mức giá tốt nhất hiện có trên thị trường.
Nếu không khớp hết, phần còn lại của lệnh sẽ chuyển thành lệnh giới hạn (LO), nghĩa là phần dư sẽ chờ được khớp ở mức giá bạn đã đặt ban đầu. Lệnh MTL chỉ sử dụng trong phiên giao dịch khớp lệnh liên tục, và nếu không có ai bán/mua đối ứng (phù hợp), lệnh sẽ bị hủy ngay.
Để giúp bạn dễ hình dung hơn, VFS sẽ cụ thể hoá hoạt động của lệnh MTL như sau:
- Đầu tiên – Khớp lệnh tại giá tốt nhất: Lệnh MTL mua sẽ được thực hiện ngay tại mức giá bán thấp nhất và lệnh MTL bán sẽ thực hiện ngay tại mức giá mua cao nhất hiện có trên thị trường.
- Tiếp theo – Chuyển thành lệnh giới hạn (LO): Phần chưa khớp sẽ tự động trở thành lệnh LO với mức giá đã khớp trước đó.
- Cuối cùng – Chỉ hiệu lực trong phiên khớp lệnh liên tục: Lệnh hết hiệu lực nếu không khớp xong trong phiên.
Chú thích:
- Khớp lệnh: Là việc giao dịch cổ phiếu diễn ra khi người mua và người bán đồng ý ở một mức giá.
- Lệnh giới hạn (LO): Là lệnh mà bạn tự đặt mức giá mua hoặc bán cụ thể, và lệnh sẽ chờ cho đến khi có giao dịch khớp với mức giá này.
1.2. Ví dụ về lệnh MTL
Giả sử, bạn muốn mua 200 cổ phiếu của công ty VFS và dự đoán giá cổ phiếu đang tăng nhanh trong phiên giao dịch hôm nay. Thay vì đặt lệnh mua thị trường ngay lập tức, bạn quyết định đặt lệnh MTL. Khi đặt lệnh này, bạn không cần phải chỉ định mức giá cụ thể mà chỉ cần xác định số lượng cổ phiếu và kiểu lệnh là MTL.
Các tình huống có thể xảy ra:
Tình huống 1 – Lệnh được khớp hoàn toàn: Nếu có lệnh bán 200 cổ phiếu VFS được bán, lệnh MTL của bạn sẽ được khớp ngay lập tức và bạn sẽ mua đủ 200 cổ phiếu.
Ví dụ các bước giá trên thị trường của mã VFS như sau:
DƯ MUA | KHỚP LỆNH | DƯ BÁN | ||||||||||||
Giá 3 | KL3 | Giá 2 | KL 2 | Giá 1 | KL1 | Giá | KL | % | Giá 1 | KL 1 | Giá 2 | KL 2 | Giá 3 | KL 3 |
14.70 | 500 | 14.80 | 1000 | 14.90 | 1000 | 15.00 | 15.00 | 100 | 15.10 | 500 | 15.20 | 1000 |
Kết quả khớp khi đặt lệnh như sau:
Bước khớp | Mức giá (VNĐ) | Số lượng khớp | Số lượng còn lại |
1 | 15.0 | 100 | 100 |
2 | 15.1 | 100 | 0 |
Mức giá khớp trung bình là 15.050 đồng/cổ phiếu.
Tình huống 2 – Lệnh được khớp một phần: Nếu chỉ có 100 cổ phiếu VFS có sẵn để bán, lệnh MTL của bạn sẽ khớp 100 cổ phiếu đầu tiên. Số cổ phiếu còn lại (100 cổ phiếu) sẽ tự động chuyển thành lệnh giới hạn (LO) và tiếp tục được hệ thống khớp lệnh vào những phiên giao dịch tiếp theo cho đến khi lệnh được khớp hoàn toàn hoặc bạn hủy lệnh.
Ví dụ các bước giá trên thị trường của mã VFS như sau:
DƯ MUA | KHỚP LỆNH | DƯ BÁN | ||||||||||||
Giá 3 | KL3 | Giá 2 | KL 2 | Giá 1 | KL1 | Giá | KL | % | Giá 1 | KL 1 | Giá 2 | KL 2 | Giá 3 | KL 3 |
14.70 | 500 | 14.80 | 1000 | 14.90 | 1000 | 15.00 | 15.00 | 100 |
Kết quả khớp khi đặt lệnh MTL như sau:
Bước khớp | Mức giá (VNĐ) | Số lượng khớp | Số lượng còn lại |
1 | 15.0 | 100 | 100 |
100 cổ phiếu còn lại trong lệnh mua MTL sẽ chuyển thành lệnh LO với giá mua là 15.000 đồng/cổ phiếu, cụ thể:
DƯ MUA | KHỚP LỆNH | DƯ BÁN | ||||||||||||
Giá 3 | KL3 | Giá 2 | KL 2 | Giá 1 | KL1 | Giá | KL | % | Giá 1 | KL 1 | Giá 2 | KL 2 | Giá 3 | KL 3 |
14.80 | 1000 | 14.90 | 1000 | 15.00 | 100 | 15.00 |
Tình huống 3 – Lệnh không khớp: Nếu không có cổ phiếu nào được bán trong phiên giao dịch hôm đó, lệnh MTL của bạn sẽ không được khớp và bị huỷ.
Ví dụ trên thị trường không có giao dịch mã VFS, cụ thể:
DƯ MUA | KHỚP LỆNH | DƯ BÁN | ||||||||||||
Giá 3 | KL3 | Giá 2 | KL 2 | Giá 1 | KL1 | Giá | KL | % | Giá 1 | KL 1 | Giá 2 | KL 2 | Giá 3 | KL 3 |
Lệnh sẽ bị hủy.
2. Lệnh MTL tại sàn giao dịch HNX
Lệnh MTL có thể được thực hiện trong phiên khớp lệnh liên tục, không thực hiện trong hai phiên còn lại: phiên giao dịch khớp lệnh định kỳ và phiên khớp lệnh thỏa thuận.
Lệnh này có thể được sử dụng trong suốt thời gian giao dịch của sàn chứng khoán, từ thứ hai đến thứ sáu. Tuy nhiên, vào ngày nghỉ cuối tuần và các ngày lễ theo quy định nhà nước, các sàn chứng khoán sẽ không hoạt động. Do đó, sẽ không được thực hiện vào những ngày này.
Lệnh MTL thực hiện tại phiên khớp lệnh liên tục cụ thể như sau:
- Buổi sáng: Từ 09:15 đến 11:30
- Buổi chiều: Từ 13:00 – 14:30
3. Ưu – Nhược điểm của lệnh MTL
Tương tự các lệnh khác trên thị trường chứng khoán, lệnh MTL cũng tồn tại ưu – nhược điểm riêng. Cụ thể:
Ưu điểm | Nhược điểm |
|
|
Như vậy, lệnh MTL là lệnh giao dịch linh hoạt, phù hợp cho nhà đầu tư muốn tối ưu hoá hiệu quả mà không cần theo dõi thị trường liên tục. Tuy nhiên, lệnh này đi kèm chi phí cao và rủi ro không khớp toàn bộ lệnh, đòi hỏi nhà đầu tư cân nhắc kỹ trước khi sử dụng.
4. Phân loại lệnh MTL trong chứng khoán
Có hai loại lệnh giới hạn MTL, bao gồm lệnh giới hạn trong ngày và lệnh giới hạn GTC, cụ thể:
4.1. Lệnh giới hạn trong ngày
Lệnh này được sử dụng khi nhà đầu tư muốn mua cổ phiếu với giá tốt nhất trong một ngày cụ thể. Đặc điểm của lệnh này là chỉ có hiệu lực trong phiên giao dịch ngày hôm đó (T0) và sẽ tự động hết hạn khi phiên giao dịch kết thúc. Tìm hiểu khái niệm: Giao dịch T0 là gì
Khi sử dụng lệnh giới hạn MTL trong ngày, nhà đầu tư thường thiết lập mức giá gần với giá mà họ sẵn sàng chi trả cho cổ phiếu. Đối với lệnh bán, giá giới hạn sẽ được đặt gần với giá chào bán, thường là mức giá thấp nhất mà nhà đầu tư đồng ý bán cổ phiếu.
Nếu vào cuối ngày, giá cổ phiếu không đạt mức giá đã thiết lập, lệnh MTL sẽ hết hạn và không được thực hiện. Khi đó, nhà đầu tư có thể đặt lệnh mới trong phiên giao dịch tiếp theo.
4.2. Lệnh giới hạn GTC
Lệnh này cho phép nhà đầu tư duy trì lệnh cho đến khi cổ phiếu đạt mức giá giới hạn đã thiết lập trong mọi phiên giao dịch. Khi giá cổ phiếu đạt mức giới hạn hoặc tốt hơn, giao dịch sẽ tự động được thực hiện. Tuy nhiên, hiện tại trên thị trường chứng khoán Việt Nam chưa áp dụng loại lệnh này.
5. Lệnh MTL trong giao dịch phái sinh
Trong giao dịch phái sinh (hình thức đầu tư dựa trên giá của tài sản như cổ phiếu, chỉ số hoặc hàng hoá), lệnh MTL thường được sử dụng như lệnh thị trường để khớp trực tiếp. Lệnh này chỉ biến thành lệnh chờ khi lệnh không được khớp hết. Lệnh MTL phái sinh là một dạng lệnh thị trường có thể được thực hiện toàn bộ hoặc một phần. Nếu chỉ thực hiện một phần, phần còn lại của lệnh sẽ tự động chuyển thành lệnh LO.
Lệnh thị trường trong giao dịch phái sinh cho mua chứng khoán với mức giá thấp nhất và bán chứng khoán với mức giá cao nhất, giúp nhà đầu tư nhanh chóng khớp lệnh để đạt được mục tiêu này. Quá trình này diễn ra như sau:
- Bắt đầu: Khi lệnh MTL được nhập vào hệ thống, nó sẽ được khớp với mức giá mua cao nhất hoặc mức giá bán thấp nhất hiện có, thay vì phải chờ lâu như lệnh LO.
- Diễn ra: Sau đó, phần khối lượng chưa được khớp hoàn toàn của lệnh sẽ tự động chuyển thành lệnh LO với mức giá kế tiếp của mức giá vừa khớp xong.
- Kết thúc: Lệnh kết thúc khi toàn bộ khối lượng được khớp hoàn toàn.
Lệnh MTL phái sinh chỉ có hiệu lực trong phiên khớp liên tục và chỉ có thể đặt khi lệnh LO đã xuất hiện. Trong phiên khớp lệnh định kỳ, lệnh MTL sẽ được thay thế bởi lệnh ATO hoặc ATC lần lượt ở phiên mở cửa và phiên đóng cửa.
Như vậy, khái niệm lệnh MTL là gì đã được VFS giải đáp thông qua việc phân tích cách hoạt động và ưu điểm của nó. Hiểu rõ loại lệnh này sẽ giúp nhà đầu tư linh hoạt hơn trong giao dịch, tối ưu hoá cơ hội và giảm thiểu rủi ro trên thị trường chứng khoán. Tham khảo thêm các bài viết khác của VFS để cập nhật tin tức mới nhất về thị trường chứng khoán!