Trong bối cảnh kinh tế đầy biến động, việc lựa chọn một kênh đầu tư an toàn và sinh lời ổn định là mối quan tâm của nhiều người. Một trong những hình thức đầu tư an toàn nhất hiện nay là trái phiếu ngân hàng và gửi tiết kiệm. Vậy nên mua trái phiếu ngân hàng hay gửi tiết kiệm? Bài viết này sẽ so sánh chi tiết lợi ích và rủi ro của từng hình thức, đồng thời đưa ra lời khuyên để nhà đầu tư có thể đưa ra quyết định phù hợp nhất.
| Trái phiếu ngân hàng là gì? Trái phiếu ngân hàng là loại trái phiếu do ngân hàng phát hành để huy động vốn từ nhà đầu tư. Khi mua trái phiếu, nhà đầu tư thực chất đang cho ngân hàng vay tiền với kỳ hạn 2-10 năm. Lãi suất thường cố định trong vài năm đầu và sau đó sẽ được điều chỉnh dựa trên lãi suất tiền gửi tiết kiệm ngân hàng cộng với một biên độ nhất định. Người sở hữu trái phiếu có thể linh hoạt chuyển nhượng trái phiếu thông qua sàn giao dịch hoặc bán lại cho tổ chức phát hành và các trái chủ mới mà không cần giữ đến đáo hạn.
Gửi tiết kiệm là gì? Gửi tiết kiệm là hình thức gửi tiền vào ngân hàng để nhận lãi suất cố định. Người gửi có thể rút tiền về khi hết kỳ hạn gửi, nếu rút trước đó sẽ không được nhận lãi. Tuy nhiên, nếu gửi theo hình thức không kỳ hạn thì có thể rút tiền bất cứ lúc nào nhưng lãi suất thấp. |
1. So sánh trái phiếu ngân hàng và gửi tiết kiệm
Về cơ bản, việc mua trái phiếu ngân hàng hay gửi tiết kiệm đều có bản chất là nhà đầu tư đang cho ngân hàng vay tiền và ngân hàng cần thanh toán tiền lãi trên khoản tiền đó.
Bảng so sánh ưu nhược điểm của hình thức gửi tiết kiệm và mua trái phiếu ngân hàng
| Trái phiếu ngân hàng | Gửi tiết kiệm | |
| Lợi nhuận | Cao | Thấp |
| Kỳ hạn | Từ 2 năm trở lên | Thường dưới 1 năm |
| Mức độ an toàn | Cao | Cao |
| Mức độ rủi ro | Trung bình | Thấp |
| Tính thanh khoản | Tương đối | Cao |
| Cách rút tiền đầu tư | Nhận lãi định kỳ, nhận gốc khi đáo hạn | Nhận cả gốc và lãi khi đáo hạn |
1.1. So sánh lãi suất trái phiếu ngân hàng và gửi tiết kiệm
Đối với trái phiếu ngân hàng, lãi suất được tổ chức phát hành thanh toán định kỳ cho nhà đầu tư, bất kể tình hình kinh doanh có thuận lợi hay không. Mức lãi suất và thời gian thanh toán được ghi rõ trong hợp đồng và bắt buộc các bên phải tuân thủ. Dù tổ chức phát hành làm ăn thua lỗ vẫn phải đảm bảo trả lãi đúng hạn cho trái chủ. Trong vài năm đầu, lãi suất thường cố định, sau đó được điều chỉnh dựa trên lãi suất tiền gửi tiết kiệm của ngân hàng cộng với một biên độ nhất định.
Đối với hình thức gửi tiết kiệm, khách hàng nhận lãi suất cố định dựa trên kỳ hạn đã chọn. Mức lãi suất này thường ổn định và không thay đổi trong suốt thời gian gửi tiền.
Xem thêm: Phát hành trái phiếu là gì? Điều kiện chào bán trái phiếu
1.2. So sánh thời điểm trả lợi tức trái phiếu ngân hàng và gửi tiết kiệm
Lợi tức trái phiếu ngân hàng được trả định kỳ, thông thường từ 3 – 6 tháng hoặc hàng năm tùy theo loại trái phiếu và thỏa thuận giữa nhà đầu tư với tổ chức phát hành.
Lợi tức khi gửi tiết kiệm được trả vào cuối kỳ hạn mà người gửi đã chọn (ví dụ nhận lãi sau 1 tháng, 6 tháng hoặc 1 năm). Khách hàng có thể nhận lãi đúng hạn hoặc chọn tái đầu tư số tiền này vào kỳ hạn tiếp theo.
1.3. So sánh kỳ hạn trái phiếu ngân hàng và gửi tiết kiệm
Trái phiếu ngân hàng thường có kỳ hạn kéo dài từ 2 đến 10 năm, tùy thuộc vào loại trái phiếu. Trong khi đó, tiền gửi tiết kiệm tại ngân hàng thường có kỳ hạn ngắn dưới 1 năm (1 tháng, 3 tháng, 6 tháng, 12 tháng), phù hợp với những người muốn duy trì tính linh hoạt cho nguồn vốn.
1.4. So sánh mức độ an toàn khi mua trái phiếu ngân hàng và gửi tiết kiệm
Cả trái phiếu ngân hàng và gửi tiết kiệm đều được bảo vệ bởi các quy định của Ngân hàng Nhà nước nhằm đảm bảo quyền lợi cho nhà đầu tư và người gửi tiền.
Tiền gửi tiết kiệm:
- Được đảm bảo an toàn bởi quy định tại Thông tư 48/2018/TT-NHNN.
- Được bảo hiểm theo Luật Bảo hiểm tiền gửi năm 2012:
- Người gửi tiền không phải trả thêm phí bảo hiểm.
- Tổ chức tín dụng đóng phí bảo hiểm thay khách hàng.
- Mức bảo hiểm tối đa: 125 triệu đồng (bao gồm cả gốc và lãi) cho mỗi cá nhân tại một tổ chức bảo hiểm tiền gửi.
Trái phiếu ngân hàng:
- Được đảm bảo an toàn bởi quy định tại Thông tư 01/2021/TT-NHNN, liên quan đến phát hành trái phiếu trong nước của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
- Được giám sát bởi Ngân hàng Nhà nước:
- Ban hành hướng dẫn và chỉ đạo để đảm bảo sự hiểu biết rõ ràng của khách hàng về các sản phẩm trái phiếu ngân hàng, cũng như các rủi ro liên quan.
- Yêu cầu các tổ chức tín dụng cần đảm bảo khách hàng/nhà đầu tư hiểu rõ sự khác biệt giữa đầu tư trái phiếu và việc gửi tiết kiệm tại ngân hàng, các rủi ro phát sinh, vấn đề cần lưu ý khi đầu tư, đặc biệt là rủi ro không trả được nợ lãi, gốc trái phiếu của tổ chức phát hành; quyền lợi, trách nhiệm của khách hàng, nhà đầu tư; trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức có liên quan…
1.5. So sánh rủi ro khi mua trái phiếu ngân hàng và gửi tiết kiệm
Trái phiếu ngân hàng có mức độ rủi ro cao hơn, phụ thuộc chủ yếu vào độ uy tín và khả năng tài chính của ngân hàng phát hành. Một số rủi ro thường gặp bao gồm:
- Rủi ro thị trường: Khi lãi suất tăng, trái phiếu mới phát hành có lãi suất cao hơn, do đó giá trị trái phiếu cũ trên thị trường sẽ giảm và kém hấp dẫn.
- Rủi ro thanh khoản: Nhà đầu tư có thể gặp khó khăn trong việc bán trái phiếu nếu không tìm được người mua.
Gửi tiết kiệm gần như không có rủi ro vì ngân hàng có trách nhiệm hoàn trả đầy đủ cả gốc lẫn lãi khi hết kỳ hạn gửi. Đây là hình thức đầu tư an toàn nhất, phù hợp cho những ai ưu tiên bảo toàn vốn.
1.6. So sánh tính thanh khoản giữa trái phiếu ngân hàng và gửi tiết kiệm
Nhà đầu tư cần giữ trái phiếu ngân hàng đến khi đáo hạn để nhận đủ lợi tức như cam kết hoặc chuyển nhượng trên thị trường thứ cấp nếu muốn thu hồi vốn sớm. Tính thanh khoản của trái phiếu ngân hàng phụ thuộc vào khả năng tìm người mua và giá bán có thể không đạt như kỳ vọng do biến động thị trường.
Gửi tiết kiệm có tính thanh khoản cao hơn, đặc biệt các khoản tiền gửi không kỳ hạn cho phép khách hàng rút tiền bất cứ lúc nào. Tuy nhiên, lãi suất cho hình thức này thường thấp hơn so với gửi tiết kiệm có kỳ hạn.
1.7. So sánh chi phí mua trái phiếu ngân hàng và gửi tiết kiệm
Việc mua hoặc bán trái phiếu ngân hàng trên thị trường thứ cấp thường phát sinh thêm các loại phí giao dịch. Những chi phí này có thể làm giảm lợi nhuận thực tế mà nhà đầu tư nhận được, đặc biệt nếu phải bán trái phiếu trong điều kiện thị trường không thuận lợi.
Trong khi đó, gửi tiết kiệm không phát sinh bất kỳ chi phí nào trong suốt quá trình gửi, mức lợi nhuận ổn định và được công khai minh bạch.
2. Nên mua trái phiếu ngân hàng hay gửi tiết kiệm? Lời khuyên từ chuyên gia
Trước khi quyết định nên mua trái phiếu ngân hàng hay gửi tiết kiệm, nhà đầu tư cần phải xem xét kỹ ưu và nhược điểm của mỗi hình thức đầu tư. Quyết định cuối cùng nên dựa trên nhu cầu, tình hình tài chính cá nhân và khả năng chấp nhận rủi ro.
- Chọn gửi tiết kiệm nếu cần sự an toàn tuyệt đối và sự linh hoạt khi rút tiền. Hình thức này phù hợp với những người không muốn đối mặt với rủi ro, dù mức lãi suất thường thấp hơn so với trái phiếu.
- Chọn trái phiếu ngân hàng nếu mong muốn mức lãi suất cao hơn và sẵn sàng đầu tư dài hạn. Tuy nhiên, kênh đầu tư này đòi hỏi nhà đầu tư phải có kiến thức tài chính tốt, khả năng đánh giá độ uy tín của ngân hàng phát hành và biến động thị trường.
Lời khuyên từ chuyên gia về việc mua trái phiếu ngân hàng hay gửi tiết kiệm
- Phân bổ vốn hợp lý: Hãy kết hợp cả hai kênh đầu tư này để tối ưu hóa lợi ích và giảm thiểu rủi ro.
- Dựa vào mục tiêu tài chính cá nhân:
+ Nếu ưu tiên sự an toàn và không muốn đối mặt với rủi ro hoặc chưa có nhiều kinh nghiệm tài chính → Chọn gửi tiết kiệm.
+ Nếu muốn mức lợi nhuận tốt hơn và có khả năng chấp nhận rủi ro → Chọn trái phiếu ngân hàng. So với các hình thức đầu tư khác, trái phiếu ngân hàng vẫn là một kênh đầu tư ổn định và an toàn.
Ví dụ:
- Người lớn tuổi muốn đảm bảo nguồn tài chính ổn định và an toàn → Nên gửi tiết kiệm.
- Người trẻ có khoản tiền nhàn rỗi muốn gia tăng thu nhập mà vẫn đảm bảo sự an toàn → Có thể cân nhắc mua trái phiếu ngân hàng.
Hãy kết hợp cả hai kênh đầu tư (trái phiếu ngân hàng và gửi tiết kiệm) để tối ưu hóa lợi ích và giảm thiểu tối đa rủi ro
Nên mua trái phiếu ngân hàng hay gửi tiết kiệm? Mỗi kênh đầu tư đều có những ưu và nhược điểm riêng. Việc lựa chọn hình thức đầu tư phù hợp phụ thuộc vào nhu cầu tài chính, khả năng chấp nhận rủi ro và mục tiêu cá nhân của mỗi nhà đầu tư. Quyết định đúng đắn sẽ giúp tối ưu hóa nguồn vốn và đạt được kết quả như mong muốn.
Bên cạnh các lựa chọn an toàn như trái phiếu ngân hàng hoặc gửi tiết kiệm, những người có tiền nhàn rỗi có thể cân nhắc các hình thức đầu tư khác như cổ phiếu, chứng chỉ quỹ,… Tuy nhiên, để xây dựng một chiến lược đầu tư vừa sinh lời cao vừa hạn chế rủi ro, nhà đầu tư nên tham khảo ý kiến từ các chuyên gia tài chính giàu kinh nghiệm.
Xem thêm: Kinh nghiệm đầu tư chứng chỉ quỹ: Học hỏi từ chuyên gia tài chính
Để tìm hiểu thêm thông tin về các cơ hội đầu tư khác, hãy thường xuyên theo dõi tin tức trên website Công ty Chứng khoán Nhất Việt (VFS) hoặc liên hệ tới Hotline (+84 28) 6255 6586 (Chi nhánh TP.HCM) hoặc (+84 24) 3928 8222 (Chi nhánh Hà Nội) để được tư vấn giải đáp chi tiết hơn!
|
