Tổng hợp thông tin về chứng chỉ quỹ: Cách đầu tư an toàn và hiệu quả

Chứng chỉ quỹ là một kênh đầu tư hấp dẫn, giúp nhà đầu tư tiếp cận thị trường chứng khoán một cách an toàn và hiệu quả mà không cần trực tiếp quản lý danh mục. Vậy chứng chỉ quỹ hoạt động như thế nào, có những loại nào và làm sao để đầu tư hiệu quả? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết này.

1. Chứng chỉ quỹ là gì?

Nắm bắt những thông tin cơ bản về chứng chỉ quỹ sẽ giúp nhà đầu tư có cái nhìn trực quan về sản phẩm tài chính này, hãy theo dõi!

1.1. Khái niệm và đặc điểm chứng chỉ quỹ

Chứng chỉ quỹ là loại chứng khoán xác nhận quyền sở hữu của nhà đầu tư đối với một phần vốn góp của quỹ đầu tư chứng khoán. Mệnh giá chứng chỉ quỹ chào bán lần đầu ra công chúng là 10.000 đồng.

Nhà đầu tư góp vốn vào quỹ và quỹ sẽ dùng nguồn vốn này để mua các loại tài sản khác nhau như: cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ tiền gửi,… nhằm đa dạng hóa danh mục và tối ưu hóa lợi nhuận.

Một số đặc điểm quan trọng về chứng chỉ quỹ:

• Quỹ được quản lý bởi các chuyên gia tài chính.
• Nhà đầu tư không có quyền tham gia vào quyết định đầu tư của quỹ.
• Lợi nhuận từ hoạt động đầu tư của quỹ được chia cho các nhà đầu tư theo số vốn góp ban đầu.

1.2. Lãi suất chứng chỉ quỹ (Lợi nhuận từ đầu tư chứng chỉ quỹ)

Theo quy định của Luật Chứng khoán 2019 và các văn bản pháp lý hiện hành, chứng chỉ quỹ không có mức lãi suất cố định. Tỷ suất lợi nhuận của loại hình đầu tư này biến động theo tình hình thị trường và chiến lược của quỹ quản lý. Tại Việt Nam, lãi suất chứng chỉ quỹ thường dao động trong khoảng 7 – 20%/năm, cao hơn so với lãi suất tiền gửi ngân hàng, chỉ nằm trong khoảng 5 – 8,5%/năm.

Lợi nhuận từ đầu tư chứng chỉ quỹ được xác định bằng công thức sau:

Lợi nhuận = (Giá trị tài sản thuần (NAV) bán – Giá NAV mua trung bình) × Số lượng chứng chỉ quỹ bán

Trong đó:

• NAV: Giá trị tài sản thuần.
• Giá NAV mua trung bình: Được tính bằng tổng số tiền đã đầu tư chia cho tổng số lượng chứng chỉ quỹ nắm giữ.

Xem thêm: Lãi suất chứng chỉ quỹ bao nhiêu

1.3. Phân biệt chứng chỉ quỹ với cổ phiếu và trái phiếu

Chứng chỉ quỹ, cổ phiếu và trái phiếu đều là các sản phẩm đầu tư phổ biến trên thị trường tài chính, nhưng mỗi loại có đặc điểm và cơ chế hoạt động khác nhau. Nhà đầu tư cần hiểu rõ sự khác biệt giữa chúng để lựa chọn kênh đầu tư phù hợp. Vậy chứng chỉ quỹ khác gì so với cổ phiếu và trái phiếu? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong phần dưới đây.

Chứng chỉ quỹ có lợi thế về sự quản lý chuyên nghiệp, tính an toàn cao nhưng chi phí quản lý có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận. Trong khi đó, đầu tư cổ phiếu có thể mang lại lợi nhuận cao hơn nhưng đi kèm rủi ro lớn hơn.

2. Các loại chứng chỉ quỹ phổ biến

Trên thị trường hiện nay, chứng chỉ quỹ được phân thành nhiều loại khác nhau dựa trên cơ cấu hoạt động và chiến lược đầu tư. Dưới đây là những loại chính:

Quỹ mở (Open-End Fund)

Quỹ mở là một hình thức đầu tư tập thể, trong đó nhiều nhà đầu tư cùng góp vốn nhằm đạt được mục tiêu lợi nhuận chung. Quỹ được vận hành và quản lý bởi các công ty quản lý quỹ chuyên nghiệp, nơi các chuyên gia tài chính có kinh nghiệm thực hiện phân tích, sàng lọc và đầu tư vào các loại chứng khoán như cổ phiếu hoặc trái phiếu. Quyết định đầu tư được đưa ra dựa trên việc đánh giá tiềm năng doanh nghiệp và biến động giá của chứng khoán trên thị trường, hướng tới mục tiêu gia tăng giá trị tài sản trong trung và dài hạn.

Điểm đặc trưng của quỹ mở là không giới hạn thời gian hoạt động cũng như số lượng chứng chỉ quỹ được phát hành hoặc mua lại. Sau khi hoàn tất đợt chào bán đầu tiên ra công chúng, nhà đầu tư có thể mua hoặc bán chứng chỉ quỹ theo chu kỳ nhất định, dựa trên giá trị tài sản ròng trên mỗi đơn vị quỹ (NAV/CCQ). Các giao dịch này được thực hiện trực tiếp với công ty quản lý quỹ, giúp đảm bảo sự minh bạch và thuận tiện.

Nhờ tính thanh khoản cao, quỹ mở là lựa chọn phù hợp cho những nhà đầu tư mong muốn sự linh hoạt trong việc rút vốn mà không bị ràng buộc về thời gian nắm giữ.

Xem thêm: Chứng chỉ quỹ mở là gì

Quỹ đóng (Closed-End Fund)

Quỹ đóng cũng là quỹ đầu tư tập thể nhưng chỉ phát hành chứng chỉ quỹ một lần duy nhất để huy động vốn ban đầu. Sau khi quỹ được thành lập, nhà đầu tư không thể thực hiện rút vốn hoặc góp thêm vốn, và công ty quản lý quỹ cũng không tiến hành mua lại chứng chỉ quỹ từ nhà đầu tư.

Để đảm bảo tính thanh khoản, chứng chỉ quỹ đóng được niêm yết và giao dịch trên các sàn chứng khoán giống như cổ phiếu hoặc thông qua thị trường phi tập trung OTC (Over The Counter – thị trường dành cho các chứng khoán chưa niêm yết). Trong trường hợp cần bán nhanh hoặc không kịp bán trong phiên giao dịch, nhà đầu tư có thể giao dịch trên thị trường thứ cấp. Phí quản lý hàng năm của quỹ đóng thường duy trì ở mức dưới 1%.

Xem thêm: Chứng chỉ quỹ đóng là gì

Quỹ ETF (Exchange-Traded Fund)

Quỹ hoán đổi danh mục ETF là quỹ hoạt động mô phỏng theo sự biến động của một chỉ số tham chiếu (như chỉ số chứng khoán). Hầu hết các quỹ ETF áp dụng chiến lược đầu tư thụ động và mô phỏng các chỉ số giá trị vốn hóa thị trường.

3. Lợi ích và rủi ro khi đầu tư chứng chỉ quỹ

Đầu tư vào chứng chỉ quỹ mang lại nhiều lợi ích, nhưng cũng giống như bất kỳ kênh đầu tư nào, những rủi ro nhất định luôn tiềm ẩn. Hiểu rõ cả mặt lợi ích và rủi ro sẽ giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định sáng suốt.

=> Có nên đầu tư chứng chỉ quỹ không?

Trước khi quyết định đầu tư, nhà đầu tư cần cân nhắc ưu, nhược điểm của chứng chỉ quỹ và đối chiếu với mục tiêu tài chính cá nhân.

Nhóm nhà đầu tư phù hợp để đầu tư chứng chỉ quỹ bao gồm:

• Nhà đầu tư mới hoặc ít kinh nghiệm, ưu tiên mức độ rủi ro thấp.
• Nhà đầu tư có kế hoạch đầu tư dài hạn, tìm kiếm sự đa dạng hóa đầu tư.
• Nhà đầu tư không có thời gian theo dõi thị trường.
• Nhà đầu tư có thể chấp nhận sự phụ thuộc vào công ty quản lý quỹ.

Nhóm nhà đầu tư không phù hợp với đầu tư chứng chỉ quỹ bao gồm:

• Nhà đầu tư muốn tự chủ trong việc quản lý và ra quyết định đầu tư.
• Nhà đầu tư muốn tìm kiếm lợi nhuận nhanh chóng trong ngắn hạn.
• Nhà đầu tư có kiến thức chuyên môn sâu về thị trường.

Dù không phải lựa chọn tối ưu cho mọi nhà đầu tư, nhưng chứng chỉ quỹ vẫn là công cụ hiệu quả để đa dạng hóa danh mục, giảm thiểu rủi ro và ổn định chiến lược đầu tư dài hạn.

Xem thêm: Có nên đầu tư chứng chỉ quỹ

4. Quyền và nghĩa vụ của nhà đầu tư khi sở hữu chứng chỉ quỹ

Quyền và nghĩa vụ của nhà đầu tư khi tham gia quỹ đầu tư chứng khoán được quy định tại Điều 101 Luật Chứng khoán năm 2019 và Điều 16 Thông tư số 98/2020/TT-BTC ngày 14/11/2020 của Bộ Tài chính như sau:

Quyền của nhà đầu tư:

• Nhận lợi nhuận từ hoạt động đầu tư của quỹ tương ứng với tỷ lệ vốn góp.
• Hưởng lợi ích và tài sản được chia khi quỹ thanh lý tài sản.
• Yêu cầu công ty quản lý quỹ mua lại chứng chỉ quỹ mở.
• Khởi kiện công ty quản lý quỹ, ngân hàng giám sát hoặc tổ chức liên quan nếu tổ chức này vi phạm quyền, lợi ích hợp pháp của mình.
• Thực hiện quyền qua Đại hội nhà đầu tư.
• Chuyển nhượng chứng chỉ quỹ theo quy định trong Điều lệ quỹ.
• Được đối xử công bằng, mỗi chứng chỉ quỹ đều tạo cho người sở hữu quyền, nghĩa vụ, lợi ích ngang nhau.
• Tự do chuyển nhượng chứng chỉ quỹ, trừ trường hợp bị hạn chế chuyển nhượng theo quy định của pháp luật và tại Điều lệ quỹ.
• Được tiếp cận đầy đủ các thông tin định kỳ và thông tin bất thường về hoạt động của quỹ.
• Quyền và nghĩa vụ tham gia các cuộc họp Đại hội nhà đầu tư và thực hiện quyền biểu quyết dưới hình thức trực tiếp hoặc thông qua đại diện được ủy quyền hoặc thực hiện bỏ phiếu từ xa (gửi thư, fax, thư điện tử, tham dự hội nghị trực tuyến, bỏ phiếu điện tử hoặc hình thức điện tử khác).

Nghĩa vụ của nhà đầu tư:

• Chấp hành quyết định của Đại hội nhà đầu tư.
• Nghĩa vụ thanh toán đầy đủ tiền mua chứng chỉ quỹ trong thời hạn quy định tại Điều lệ quỹ, Bản cáo bạch và chỉ chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của quỹ trong phạm vi số tiền đã thanh toán khi mua chứng chỉ quỹ.
• Nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật và Điều lệ quỹ đầu tư chứng khoán.

5. Hướng dẫn đầu tư chứng chỉ quỹ

Hướng dẫn mua chứng chỉ quỹ

• Bước 1: Lựa chọn công ty quản lý quỹ đầu tư.
• Bước 2: Mở tài khoản.
• Bước 3: Lựa chọn quỹ đầu tư phù hợp.
• Bước 4: Đặt lệnh mua và thanh toán.
• Bước 5: Nhận thông báo kết quả giao dịch chứng chỉ quỹ.

Xem thêm: Thời gian giao dịch chứng chỉ quỹ

Hướng dẫn bán chứng chỉ quỹ

• Với quỹ mở: Bán lại cho công ty quản lý quỹ.
• Với quỹ đóng: Bán trên sàn giao dịch chứng khoán.

Một số yếu tố quan trọng cần quan tâm khi lựa chọn quỹ để đầu tư chứng chỉ quỹ:

• Hiệu suất hoạt động cũng như lợi nhuận quỹ trong quá khứ và hiện tại.
• Đánh giá đội ngũ chuyên gia quản lý quỹ bao gồm kinh nghiệm và thành tích của họ.
• Xem xét chiến lược đầu tư của quỹ có phù hợp với mục tiêu tài chính cá nhân hay không (quỹ đầu tư theo hướng tăng trưởng, thu nhập hay cân bằng).
• Xem xét danh mục phân bổ vốn đầu tư của quỹ để đánh giá mức độ rủi ro (bao gồm các quỹ cổ phiếu, quỹ trái phiếu,…)
• Phí giao dịch, phí quản lý, phí trả cho ngân hàng giám sát và thuế thu nhập phát sinh.

Xem thêm: Kinh nghiệm đầu tư chứng chỉ quỹ

6. Các chứng chỉ quỹ uy tín ở Việt Nam

Một số tiêu chí để chọn được chứng chỉ quỹ có hiệu suất ổn định:

• Quỹ có quy mô lớn thường có tính ổn định cao hơn và dễ dàng huy động vốn.
• Quỹ có đội ngũ điều hành dày dặn kinh nghiệm.
• Quỹ uy tín công khai thông tin rõ ràng, minh bạch về hoạt động và tình hình tài chính.
• Quỹ có chi phí vận hành thấp giúp tối ưu lợi nhuận thực nhận.

Bảng tóm tắt thông tin top chứng chỉ quỹ tại Amber Capital có tiềm năng được ưa chuộng tại thị trường Việt Nam trong năm 2025:

Xem thêm: TOP 4+ chứng chỉ quỹ uy tín ở Việt Nam

7. Lời khuyên cho nhà đầu tư mới

Đầu tư vào chứng chỉ quỹ là một lựa chọn hợp lý cho những người mới tham gia thị trường tài chính, giúp họ tiếp cận cơ hội sinh lời mà không cần trực tiếp quản lý danh mục đầu tư. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả tốt nhất, nhà đầu tư cần lưu ý một số điểm quan trọng sau:

• Bắt đầu với số tiền nhỏ để làm quen: Nhà đầu tư mới nên bắt đầu với một khoản đầu tư nhỏ để làm quen với thị trường và cách thức hoạt động của quỹ. Điều này giúp hạn chế rủi ro và tạo cơ hội để học hỏi kinh nghiệm trước khi quyết định đầu tư số tiền lớn hơn.
• Nghiên cứu kỹ thông tin về quỹ trước khi đầu tư: Mỗi quỹ đầu tư đều có chiến lược, danh mục tài sản và mức độ rủi ro khác nhau. Hãy đọc kỹ bản cáo bạch, báo cáo tài chính và lịch sử hoạt động của quỹ để hiểu rõ về hiệu suất đầu tư, chi phí quản lý cũng như đội ngũ điều hành quỹ.
• Định kỳ theo dõi và đánh giá hiệu quả đầu tư: Dù không trực tiếp quản lý danh mục đầu tư, nhà đầu tư vẫn cần theo dõi tình hình hoạt động của quỹ, so sánh với mục tiêu tài chính ban đầu và điều chỉnh danh mục nếu cần thiết.
• Nhờ sự hỗ trợ của chuyên gia: Nếu chưa có nhiều kinh nghiệm hoặc muốn tối ưu hóa chiến lược đầu tư, nhà đầu tư có thể tham khảo ý kiến từ các chuyên gia tài chính hoặc các công ty chứng khoán uy tín như Chứng khoán Nhất Việt (VFS). VFS là một trong số những công ty có mặt sớm và hoạt động hơn 16 năm trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Với phương châm “Giải pháp vừa vặn – Đầu tư thông minh”, VFS đồng hành cùng các nhà đầu tư tìm ra phương án đầu tư hiệu quả với từng doanh nghiệp, cá nhân.

Chứng chỉ quỹ là một công cụ đầu tư phù hợp với nhà đầu tư mới hoặc những người không có thời gian theo dõi thị trường. Việc lựa chọn quỹ uy tín và có chiến lược đầu tư phù hợp sẽ giúp tối ưu hóa lợi nhuận và giảm rủi ro trong dài hạn. Hãy liên hệ Hotline (+84 28) 6255 6586 (Chi nhánh TP.HCM) hoặc (+84 24) 3928 8222 (Chi nhánh Hà Nội) để được VFS cung cấp các dịch vụ tư vấn chuyên sâu giúp nhà đầu tư chọn được quỹ đầu tư chứng chỉ quỹ phù hợp.