Quyền mua cổ phiếu giúp cổ đông mua cổ phiếu phát hành thêm với giá ưu đãi. Tuy nhiên, nhiều nhà đầu tư chưa rõ cách thực hiện hoặc xử lý nếu không muốn tham gia. Bài viết này sẽ hướng dẫn nhà đầu tư cách thực hiện quyền mua cổ phiếu chi tiết, từ đăng ký, thanh toán đến chuyển nhượng quyền mua.
1. Quyền mua cổ phiếu là gì?
Quyền mua cổ phiếu phát hành thêm là quyền mua cổ phiếu với mức giá ưu đãi cho các cổ đông hiện hữu với tỷ lệ nhất định và trong khoảng thời gian do Tổ chức phát hành (Doanh nghiệp) quy định (thường từ 30 – 45 ngày).
Với tư cách là cổ đông, nhà đầu tư có 3 lựa chọn với quyền mua cổ phiếu:
- Bỏ qua đợt phát hành.
- Đăng ký để nhận quyền mua cổ phiếu phát hành thêm.
- Bán/chuyển nhượng quyền mua cổ phiếu phát hành thêm cho các nhà đầu tư khác.
Những rủi ro nếu không thực hiện quyền mua cổ phiếu:
- Bị pha loãng cổ phiếu: Khi công ty phát hành thêm cổ phiếu mà nhà đầu tư không tham gia mua, tỷ lệ sở hữu của họ trong công ty sẽ giảm xuống. Điều này có thể ảnh hưởng đến quyền biểu quyết cũng như lợi ích dài hạn của nhà đầu tư.
- Mất quyền lợi: Việc không thực hiện quyền mua đồng nghĩa với việc nhà đầu tư bỏ lỡ cơ hội sở hữu cổ phiếu mới với giá ưu đãi.
- Mất cơ hội đầu tư sinh lời cao: Nếu cổ phiếu mới phát hành có tiềm năng tăng giá cao, việc không tham gia mua sẽ khiến nhà đầu tư bỏ lỡ một cơ hội đầu tư hấp dẫn.
2. Cách tra cứu quyền mua cổ phiếu
Nhà đầu tư có thể kiểm tra/ tra cứu quyền mua cổ phiếu bằng cách:
- Kiểm tra hòm thư cá nhân (email, tin nhắn) để nhận thông báo từ công ty chứng khoán.
- Tìm kiếm thông tin trên website chính thức của công ty chứng khoán.
Các thông tin quan trọng cần tra cứu về quyền mua cổ phiếu:
- Tổng số lượng cổ phiếu chào bán.
- Giá phát hành.
- Xác định số lượng quyền mua có được (tỷ lệ phát hành).
- Kiểm tra thời hạn đăng ký và nộp tiền mua cổ phiếu.
3. Hướng dẫn chi tiết cách thực hiện quyền mua cổ phiếu
Dưới đây là từng bước hướng dẫn chi tiết cách đăng ký và thực hiện quyền mua cổ phiếu cho cổ đông.
3.1. Thực hiện quyền mua cổ phiếu qua công ty chứng khoán
Nhà đầu tư có thể đăng ký mua cổ phiếu phát hành thêm theo 2 cách sau:
- Cách 1: Thực hiện trực tiếp tại Trụ sở, Chi nhánh, Phòng giao dịch của công ty chứng khoán.
- Cách 2: Thực hiện qua nền tảng giao dịch trực tuyến của công ty chứng khoán (website/ mobile app).
Dưới đây là các bước cơ bản để đăng ký mua cổ phiếu phát hành thêm mà nhà đầu tư có thể thực hiện:
- Bước 1: Nhận thông tin về đợt phát hành: Các công ty chứng khoán sẽ thông báo về đợt phát hành cổ phiếu thêm của công ty niêm yết. Nhà đầu tư cần theo dõi các thông tin này qua email, tin nhắn hoặc trên website của công ty chứng khoán.
- Bước 2: Đăng ký quyền mua: Sau khi nhận thông báo, nhà đầu tư sẽ đăng nhập vào tài khoản giao dịch của mình trên nền tảng của công ty chứng khoán để đăng ký quyền mua cổ phiếu phát hành thêm. Trong bước này, nhà đầu tư cần điền thông tin về số lượng cổ phiếu muốn mua và hoàn tất thủ tục đăng ký theo hướng dẫn của công ty chứng khoán.
- Bước 3: Chuyển tiền thanh toán: Sau khi hoàn thành đăng ký, nhà đầu tư cần chuyển tiền vào tài khoản để thanh toán cho số cổ phiếu đã đăng ký. Thông thường, công ty chứng khoán sẽ yêu cầu thanh toán trong một khoảng thời gian nhất định.
- Bước 4: Theo dõi kết quả phân bổ: Cổ phiếu phát hành thêm sẽ về tài khoản của nhà đầu tư trong thời gian từ 1 đến vài tháng (tùy thuộc vào hồ sơ Tổ chức phát hành (Doanh nghiệp) xin chấp thuận niêm yết bổ sung tại Ủy Ban Chứng khoán Việt Nam, Sở Giao dịch Chứng khoán và Trung Tâm Lưu Ký Chứng Khoán Việt Nam. Sau đó, nhà đầu tư có thể tiến hành giao dịch mua bán.
3.2. Ví dụ cách thực hiện quyền mua cổ phiếu tại VFS
Sau khi nhận thông tin về đợt phát hành cổ phiếu thêm, cổ đông sở hữu quyền mua cổ phiếu sẽ đăng ký mua và nộp tiền tại công ty chứng khoán nơi cổ đông có tài khoản giao dịch chứng khoán.
Cách đăng ký mua cổ phiếu phát hành thêm ở các công ty chứng khoán cơ bản giống nhau, nhưng có thể có những điểm khác biệt nhỏ tùy vào từng công ty chứng khoán. Tại Công ty Chứng khoán Nhất Việt (VFS), khách hàng sẽ đăng ký mua cổ phiếu theo hình thức sau:
- Trường hợp mua trực tiếp tại quầy giao dịch của VFS: Cổ đông mang theo CMND/ Đăng ký kinh doanh đến quầy thực hiện quyền của Công ty chứng khoán nơi cổ đông có tài khoản giao dịch chứng khoán để làm thủ tục hướng dẫn của công ty chứng khoán.
- Trường hợp mua trực tuyến trên App VFS Mobile hoặc Web Trading VFS: Cổ đông thực hiện mua cổ phiếu phát hành thêm thông qua tài khoản giao dịch đã đăng ký với công ty chứng khoán.
4. Cách bán/chuyển nhượng quyền mua nếu không muốn tham gia
Cổ đông sở hữu quyền mua cổ phiếu có thể chuyển nhượng quyền mua cổ phiếu bằng cách thỏa thuận với bên mua về giá và phương thức thanh toán. Cổ đông sau khi tìm được đối tác để chuyển nhượng quyền mua sẽ thực hiện các thủ tục chuyển nhượng trực tiếp tại quầy giao dịch của công ty chứng khoán.
Hồ sơ chuyển nhượng quyền mua cổ phiếu bao gồm:
- CMND/CCCD/Hộ chiếu nếu cổ đông là cá nhân hoặc Đăng ký kinh doanh và Giấy ủy quyền hợp pháp nếu cổ đông là tổ chức.
- Mẫu hợp đồng chuyển nhượng.
Nhà đầu tư thực hiện chuyển nhượng quyền mua cổ phiếu theo các bước sau:
- Bước 1: Cổ đông hoàn thiện đầy đủ thông tin của Hồ sơ chuyển nhượng quyền mua
- Bước 2: Nộp thuế chuyển nhượng (Thuế thu nhập cá nhân) và Thuế thu nhập từ đầu tư vốn (nếu có) tại Phòng kế toán Công ty.
- Bước 3: Cổ đông nộp đầy đủ Hồ sơ chuyển nhượng quyền mua và giấy xác nhận nộp tiền thuế chuyển nhượng và Thuế thu nhập cá nhân từ đầu tư vốn (nếu có) tại Công ty cổ phần chứng khoán.
Chú ý thời hạn và thủ tục chuyển nhượng quyền mua cổ phiếu theo quy định của Tổ chức phát hành (Doanh nghiệp).
5. Những điều cần lưu ý khi thực hiện quyền mua cổ phiếu
Thực hiện quyền mua cổ phiếu là một cơ hội đầu tư hấp dẫn, nhưng để đảm bảo quá trình này diễn ra suôn sẻ và tránh những rủi ro không mong muốn, nhà đầu tư cần lưu ý một số thông tin quan trọng sau:
- Hạn chót đăng ký và nộp tiền: Mỗi đợt phát hành cổ phiếu thêm đều có thời gian đăng ký và thanh toán cụ thể. Nếu nhà đầu tư không hoàn tất đúng thời hạn, quyền mua sẽ mất hiệu lực.
- Số lượng quyền mua có thể thực hiện: Nhà đầu tư cần xem xét tỷ lệ phát hành mà doanh nghiệp công bố để biết mình có thể mua được bao nhiêu cổ phiếu dựa trên số lượng cổ phiếu hiện có.
- Thời gian cổ phiếu về tài khoản: Sau khi đăng ký mua, cổ phiếu không về tài khoản ngay lập tức mà thường cần một khoảng thời gian xử lý. Việc nắm rõ thời gian này giúp nhà đầu tư có kế hoạch giao dịch phù hợp.
- Các chi phí liên quan (nếu có): Một số công ty chứng khoán có thể áp dụng các khoản phí trong quá trình đăng ký quyền mua, chuyển nhượng quyền hoặc thực hiện giao dịch sau khi cổ phiếu về tài khoản. Nhà đầu tư cần tìm hiểu kỹ để tránh phát sinh chi phí ngoài dự kiến.
Việc hiểu và thực hiện quyền mua cổ phiếu không chỉ giúp nhà đầu tư tận dụng cơ hội sở hữu cổ phiếu với giá ưu đãi mà còn tránh được những rủi ro không đáng có như mất quyền lợi hay bị pha loãng cổ phần. Nếu không có nhu cầu mua thêm, nhà đầu tư có thể chuyển nhượng quyền mua.
Hy vọng bài viết này đã giúp nhà đầu tư nắm rõ cách thực hiện quyền mua cổ phiếu. Đừng quên theo dõi các thông báo từ công ty chứng khoán để không bỏ lỡ bất kỳ cơ hội đầu tư nào!
Nếu nhà đầu tư cần giải đáp chi tiết hơn về cách thực hiện quyền mua cổ phiếu hay đang tìm kiếm sự tư vấn hỗ trợ xây dựng chiến lược đầu tư “vừa vặn và thông minh”, hãy liên hệ với VFS qua Hotline (+84 28) 6255 6586 (Chi nhánh TP.HCM) hoặc (+84 24) 3928 8222 (Chi nhánh Hà Nội).
|
