Kinh tế vĩ mô – Đầu tư
Các ngân hàng trung ương hàng đầu thế giới bắt đầu lo sợ rằng nền kinh tế toàn cầu vốn đã yếu sẽ bị phá vỡ nếu họ tiếp tục tăng lãi suất quá nhanh, trong bối cảnh giá hàng hóa lao dốc, tình trạng hỗn loạn ở các thị trường mới nổi…
Lãnh đạo các ngân hàng trung ương ở khu vực đồng euro, Mỹ, Canada và Úc đều ám chỉ rằng phần lớn trong chuỗi các đợt tăng lãi suất tích cực của họ có thể đã lùi về quá khứ, dù lạm phát vẫn ở mức cao.
Điều đó khiến thị trường dấy lên suy đoán rằng các ngân hàng trung ương có thể đang hướng tới việc "xoay trục" chính sách – cách nói của thị trường về sự thay đổi theo hướng giảm tốc độ tăng lãi suất nhằm giảm lạm phát mà không gây ảnh hưởng xấu đến nền kinh tế và thị trường.
Lý do chính của sự thay đổi đó là triển vọng kinh tế trở nên mờ mịt hơn, với khu vực đồng euro (Eurozone) hiện đang rơi vào suy thoái và phần còn lại của thế giới cũng đang chật vật với tình trạng tương ự nhưng ở các mức độ khác nhau.
Điều này đang giúp đẩy giá nguyên liệu thô giảm xuống (giá nguyên liệu tăng cao vốn là nguyên nhân chính gây ra lạm phát kể từ khi xảy ra xung đột giữa Nga và Ukraine).
Một ví dụ rõ ràng nhất là giá khí đốt tự nhiên đã giảm 90% ở châu Âu khi nỗi lo sợ về nguy cơ thiếu hụt chuyển thành nguồn cung dồi dào hơn đến mức các cơ sở hạ tầng hiện tại không đủ chỗ chứa.
Ngoài ra, các ngân hàng cũng lo ngại về những sự bất ổn trên thị trường tài chính của Vương quốc Anh (nơi các quỹ hưu hưu trí gần như sụp đổ do lợi suất dài hạn tăng vọt) và các thị trường mới nổi trong những tuần gần đây.
Alfonso Peccatiello, tác giả của bản tin tài chính Macro Compass, cho biết: "Trong hai tuần qua, một số Ngân hàng Trung ương G10 đã sẵn sàng xoay trục
"Tại sao lại thay đổi chủ trương đột ngột như vậy? Bởi vì tất cả các khu vực đều có điểm chung: sự mong manh cố hữu."
Ông chỉ ra khoản nợ thế chấp cao ở Canada và nợ công ở Nam Âu, vốn không thể trông chờ vào khoản cứu trợ từ khắp dãy Alps do khu vực đồng euro không giúp đỡ cho tất cả.
Australia cũng đang phải vật lộn với giá bất động sản giảm, các quỹ hưu trí thua lỗ và nhu cầu hàng hóa giảm.
Ngay cả nền kinh tế Mỹ, cho đến thời điểm gần đây vẫn mạnh đến mức quá nóng, cũng đang có dấu hiệu mong manh và thị trường nhà ở đang hạ nhiệt.
Nhưng lạm phát cao liên tục đang khiến công việc của các ngân hàng trung ương trở nên vô cùng khó khăn. Giá đã tăng nhanh hơn dự kiến ở Đức, Pháp và Ý trong tháng này, dữ liệu hôm thứ Sáu (28/10) cho thấy.
Mặc dù các ngân hàng trung ương không thể làm gì với tỷ lệ lạm phát hiện tại, nhưng việc đo lường đơn thuần về giá cả khiến cho việc "xoay trục" trở nên không dễ dàng.
Điều đó đòi hỏi các ngân hàng trung ương phải liều lĩnh: Thuyết phục thị trường rằng họ nghiêm túc trong việc giảm lạm phát mà không làm nền kinh tế bị bóp nghẹt.
Christian Scherrmann, nhà kinh tế Mỹ thuộc DWS, cho biết: "Fed cần phải mở ra một con đường hướng tới các đợt tăng lãi suất nhỏ dần nhưng không có vẻ quá ôn hòa".
Ngân hàng Trung ương châu Âu đã thử điều đó vào thứ Năm (27/10), khi cho biết họ có kế hoạch tăng lãi suất "hơn nữa" nhưng cũng cho biết họ đã đạt được "tiến bộ đáng kể" trong việc "rút lửa" khỏi nền kinh tế.
Thực tế là cho đến nay các thành viên của các ngân hàng trung ương lớn cũng mới rất ít tỏ thái độ sẽ xoay trục chính sách, nhưng cũng đủ để các nhà đầu tư bắt đầu tin rằng các ngân hàng sẽ giảm tốc độ thắt chặt tiền tệ trong thời gian tới.
Các nhà giao dịch trên thị trường tiền tệ khu vực đồng euro đã hạ mức dự báo về đỉnh lãi suất của ECB, từ mức 3% chỉ cách đây vài tuần xuống 2,6% vào thứ Năm (27/10), mặc dù tỷ lệ đó đã tăng trở lại vào thứ Sáu (28/10) sau dữ liệu lạm phát.
Carsten Brzeski, một nhà kinh tế thuộc ING, cho biết: "Sau đợt (ECB) tăng lãi suất khủng khiếp vừa qua, cuộc họp tháng 12 thực sự có thể mang lại một xu hướng hòa nhã".
Đầu tuần qua, Ngân hàng Trung ương Canada đã gây bất ngờ cho thị trường với mức tăng lãi suất nhỏ hơn dự kiến, trong khi Ngân hàng Dự trữ Úc cũng có động thái tương tự. Một số nhà phân tích cũng nhận thấy khả năng Ngân hàng trung ương Anh sẽ đưa ra một đợt tăng lãi suất nhỏ trước vào tuần tới.
Quan trọng nhất, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), cơ quan quản lý đồng tiền dự trữ của thế giới và là nơi thiết lập nhịp độ cho thị trường tài chính toàn cầu, đã bắt đầu cuộc tranh luận về việc họ có thể đẩy chi phí vay lên cao hơn bao nhiêu một cách an toàn và làm thế nào và khi nào để làm chậm tốc độ tăng trong tương lai.
Trong khi việc Fed tăng 75 điểm cơ bản được coi là chắc chắn vào tuần tới, các nhà đầu tư hiện đang tin rằng Fed sẽ thận trọng hơn trong tương lai. Nhà phân tích Chris Iggo thuộc Viện đầu tư Axa IM cho biết: "Không thể tránh khỏi việc Fed phải sớm tạm dừng việc thắt chặt tiền tệ".
Tham khảo: Refinitiv
Thu Ngân
Nhịp sống thị trường
