Trong thị trường tài chính, việc lựa chọn giữa trái phiếu và cổ phiếu luôn là một bài toán khó với nhà đầu tư, đặc biệt khi rủi ro là yếu tố cần được cân nhắc hàng đầu. Vậy trái phiếu và cổ phiếu cái nào rủi ro hơn? Trong bài viết này, các chuyên gia của Chứng khoán Nhất Việt (VFS) sẽ giúp nhà đầu tư hiểu rõ hơn về bản chất, đặc điểm, cũng như mức độ rủi ro của hai loại hình đầu tư này, từ đó đưa ra lựa chọn phù hợp nhất với khẩu vị rủi ro của bạn.
1. Trái phiếu và cổ phiếu cái nào rủi ro hơn?
Cổ phiếu thường được xem là rủi ro hơn so với trái phiếu do giá trị của chúng phụ thuộc vào nhiều yếu tố như biến động thị trường, hiệu suất kinh doanh của công ty, các sự kiện địa chính trị và rủi ro lãi suất. Những yếu tố này có thể khiến giá cổ phiếu dao động mạnh và thậm chí mất toàn bộ giá trị nếu công ty phá sản.
Ngược lại, trái phiếu thường được coi là an toàn hơn cổ phiếu nhờ tính chất cố định của lãi suất và khả năng hoàn vốn khi đáo hạn. Tuy nhiên, trái phiếu không hoàn toàn miễn nhiễm với rủi ro, đặc biệt là rủi ro lãi suất (giá trị trái phiếu giảm khi lãi suất tăng), rủi ro lạm phát và rủi ro tín dụng (khả năng doanh nghiệp phát hành không trả được nợ).
Giải thích sự ảnh hưởng của lãi suất đến giá trái phiếu: Lãi suất và giá trái phiếu có mối quan hệ ngược chiều.
- Khi lãi suất tăng, giá của trái phiếu hiện tại thường giảm. Nguyên nhân là do trái phiếu mới sẽ cung cấp lợi suất cao hơn, khiến những trái phiếu cũ có lợi suất thấp trở nên kém hấp dẫn hơn.
- Khi lãi suất giảm, giá trái phiếu thường tăng. Nguyên nhân là do các nhà đầu tư tìm kiếm lợi suất cao hơn từ các trái phiếu hiện có. Sự nhạy cảm này làm cho giá trái phiếu thay đổi liên tục, đặc biệt trong các giai đoạn thay đổi kinh tế.
2. Cân nhắc thêm: Sự khác biệt cơ bản của trái phiếu & cổ phiếu
Để đưa ra quyết định đầu tư sáng suốt, nhà đầu tư không chỉ cần cân nhắc mức độ rủi ro của cổ phiếu và trái phiếu mà còn phải hiểu rõ bản chất và các đặc điểm khác biệt của hai loại tài sản này.
Việc nắm vững những yếu tố như quyền lợi của chủ sở hữu, bản chất tài sản, cách thức sinh lãi… sẽ giúp nhà đầu tư có được bức tranh tổng quan. Từ đó, nhà đầu tư sẽ dễ dàng hơn trong việc đưa ra chiến lược đầu tư phù hợp với mục tiêu tài chính cũng như mức độ chấp nhận rủi ro của bản thân.
Dưới đây là sự khác biệt giữa trái phiếu và cổ phiếu:
| Tiêu chí | Trái phiếu | Cổ phiếu |
| Quyền của chủ sở hữu | Được nhận lãi suất cố định theo định kỳ, không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của doanh nghiệp | Được chia cổ tức (không bắt buộc), tùy thuộc vào kết quả kinh doanh của doanh nghiệp
Có quyền tham gia biểu quyết các vấn đề của doanh nghiệp |
| Bản chất | Là chứng khoán nợ, ghi nhận khoản nợ của doanh nghiệp đối với trái chủ | Là chứng khoán xác nhận quyền sở hữu một phần vốn điều lệ của công ty |
| Lãi suất | Có lãi suất, gồm hai loại: trả lãi định kỳ và không định kỳ | Không có lãi suất |
| Nguồn trả lãi của công ty/doanh nghiệp | Nguồn trả là khoản chi phí trước thuế, được khấu trừ khi tính thuế | Lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp |
| Thời gian đáo hạn | Có thời gian đáo hạn nhất định (ghi rõ trong trái phiếu) | Không có thời gian đáo hạn |
Hiểu rõ các tiêu chí này sẽ giúp nhà đầu tư nhận biết rõ hơn vai trò và đặc điểm của cổ phiếu cũng như trái phiếu, từ đó xây dựng danh mục đầu tư cân bằng và hiệu quả.
3. Kết luận: Nên đầu tư trái phiếu hay cổ phiếu?
Không có câu trả lời tuyệt đối cho câu hỏi nên đầu tư cổ phiếu hay trái phiếu. Việc lựa chọn đầu tư vào cổ phiếu hay trái phiếu phụ thuộc vào khẩu vị rủi ro, mục tiêu tài chính và thời hạn đầu tư. Dưới đây là một số gợi ý giúp xác định loại hình đầu tư phù hợp:
- Mục tiêu tài chính: Nếu đang ở độ tuổi trẻ và mong muốn tăng trưởng tài sản nhanh chóng, cổ phiếu có thể là lựa chọn tốt nhờ khả năng sinh lời cao, đặc biệt khi chọn đúng cổ phiếu và đầu tư dài hạn. Ngược lại, nếu tìm kiếm nguồn thu nhập ổn định và ưu tiên sự an toàn, trái phiếu sẽ phù hợp hơn nhờ lợi tức định kỳ.
- Mức độ chấp nhận rủi ro: Nếu sẵn sàng đối mặt với rủi ro cao để đổi lấy cơ hội lợi nhuận lớn, cổ phiếu sẽ là lựa chọn ưu tiên do giá trị biến động mạnh theo ngày. Ngược lại, nếu muốn giảm thiểu rủi ro và thích sự ổn định, trái phiếu (đặc biệt là trái phiếu của các tổ chức uy tín) sẽ đáp ứng tốt hơn nhu cầu này.
- Thời hạn đầu tư: Đối với những người có chiến lược đầu tư chứng khoán dài hạn, thường mang lại lợi ích lớn hơn nhờ khả năng sinh lời cao và hiệu ứng lãi kép. Tuy nhiên, nếu cần lợi nhuận ngắn hạn với mức biến động giá thấp, trái phiếu là lựa chọn đáng cân nhắc, đặc biệt khi đầu tư vào các doanh nghiệp có nền tảng tài chính vững mạnh.
Như vậy, những người ưa mạo hiểm có thể chọn cổ phiếu để tìm kiếm lợi nhuận cao hơn. Trong khi đó, những người ưu tiên sự an toàn thường nghiêng về trái phiếu để bảo toàn vốn và nhận lợi tức ổn định.
Hy vọng qua bài viết này, nhà đầu tư đã có câu trả lời rõ ràng hơn cho câu hỏi “Trái phiếu và cổ phiếu cái nào rủi ro hơn?”. Như vậy, mức độ rủi ro giữa trái phiếu và cổ phiếu phụ thuộc vào nhiều yếu tố như thời hạn đầu tư, mục tiêu tài chính, mức độ chấp nhận rủi ro của từng nhà đầu tư. Nếu ưu tiên sự an toàn và thu nhập ổn định, trái phiếu sẽ là lựa chọn phù hợp. Ngược lại, nếu bạn chấp nhận rủi ro để tìm kiếm lợi nhuận cao hơn, cổ phiếu có thể mang lại cơ hội hấp dẫn.
Để đầu tư hiệu quả và an toàn, hãy để VFS đồng hành cùng nhà đầu tư. Với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm và sản phẩm “may đo tài chính” được thiết kế riêng, VFS cam kết mang đến chiến lược đầu tư tối ưu, giúp nhà đầu tư an tâm với mọi quyết định tài chính. Liên hệ cho chúng tôi theo Hotline (+84 28) 6255 6586 (Chi nhánh TP.HCM) hoặc (+84 24) 3928 8222 (Chi nhánh Hà Nội) để được tư vấn chi tiết và cụ thể hơn!
|
